Sporten en grensoverschrijdend gedrag

Sporten en grensoverschrijdend gedrag. Ze zouden geen enkele relatie met elkaar moeten hebben. Maar helaas is dat niet waar. Ook binnen de sportwereld vinden incidenten plaats variërend van seksueel getinte opmerkingen tot aanrandingen, pesten, bedreigingen, discriminatie, mishandeling en belediging.

Met grensoverschrijdend gedrag bedoelen we omgangsvormen die door de persoon, die het ondergaat als gedwongen en/of ongewenst wordt ervaren.

Grensoverschrijdend gedrag in de sport is elke vorm van gedrag of toenadering, in verbale, non verbale, digitale of fysieke zin, die:

  • door de persoon, die het ondergaat als gedwongen en/of ongewenst wordt ervaren en/of
  • als doel of gevolg heeft de waardigheid van de persoon aan te tasten én
  • plaatsvindt onder omstandigheden die rechtstreeks verband houden met het
    beoefenen van de sport waar de spelregels/reglementen niet in voorzien.

In het bijzonder wanneer een bedreigende, vijandige, beledigende, vernederende, sociaal onveilige, of kwetsende situatie wordt gecreëerd, waaronder mede begrepen seksueel misbruik, discriminatie, pesten, mishandeling.

Wanneer we het hebben over grensoverschrijdend gedrag is de ervaring van de sporter leidend. Dit wil zeggen dat wanneer een sporter zegt ongewenst gedrag te ervaren deze uiting serieus genomen moet worden. Globaal gezien onderscheiden we de volgende gedragingen als grensoverschrijdend gedrag:

Cijfers en feiten

Op het gebied van seksuele intimidatie zijn inmiddels vele bonden actief en er zijn veel preventieve en repressieve instrumenten in de sport. De precieze aantallen incidenten van seksuele intimidatie in de sport zijn niet bekend. Bij het telefonische Hulplijn van NOC*NSF (die per 20 mei 2014 opgaat in het Vertrouwenspunt Sport) worden jaarlijks tussen de 80-100 meldingen van seksuele intimidatie geregistreerd. Dit is zeker niet een goede weergave van het werkelijk aantal incidenten, dat ligt zeker hoger. Meldingen van seksuele intimidatie gaan jaarlijks vanuit gemiddeld 20 verschillende takken van sport. In 70 procent van de meldingen is het slachtoffer een vrouw, in 30 procent een man. De aard van de meldingen varieert van verbale intimidatie en niet-functionele of ongewilde aanrakingen tot aanranding, verkrachting en langdurig seksueel misbruik. Een derde van alle meldingen bestaan uit deze laatste drie categorieën. Van deze slachtoffers is 95 procent jonger dan 20 jaar en 60 procent zelfs jonger dan 16 jaar. In bijna alle gevallen van seksuele intimidatie bij vrouwen/meisjes en mannen/jongens wordt een mannelijke begeleider beschuldigd.